ریاضت آبی، مشارکت همگانی، شتاب در تغییر

با عضویت رسمی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اتاق ایران در شورای جهانی آب، مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق در راستای مسئولیت اجتماعی - اجرایی خود و افزایش آگاهی عمومی و طرح اهمیت و تجربیات موضوع بحرانی آب کشور، ابتکار پایه­گذاری و برگزاری مراسم سالانه بزرگداشت روز ملی آب را اجرائی نموده است. در زمان برگزاری این مراسم و تعیین تاریخ این رویداد، در سنت‌های کهن و قدیمی نیاکانمان کنکاش شد و آیین باشکوه "نوروز آب­ها" که ایرانیان باستان هر ساله در روز 13 اسفند به کنار چشمه­ها و رودها می­رفتند و با برپا کردن مراسم خاص شکرگزاری، عطر و گلاب در آب­ها می‌افشاندند، مد نظر قرار گرفت. از طرف دیگر با توجه به مصادف­شدن "روز جهانی آب" با 2 فروردین (22 مارس) و تعطیلات نوروز، در نهایت روز 13 اسفند که نزدیکترین زمان به روز جهانی آب نیز می باشد، برای برگزاری همایش بزرگداشت روز ملی آب انتخاب گردید.

اولین همایش بزرگداشت روز ملی آب از سال 1394 با شعار ملی "نجات آب، ضرورت ملی، رسالت جهانی" در مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران با مشارکت سازمان­های مرتبط از جمله شرکت مدیریت منابع آب، شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور، دفتر آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، بخش مراتع­ و آبخوانداری سازمان جنگل­ها و مراتع، دفتر آب و خاک و مشارکت­های مردمی سازمان محیط­زیست و شبکه­ی سازمانهای مردم­نهاد، سازمان آموزش و پرورش، مرکز بین­المللی قنات و سازه­های تاریخی آبی، سازمان نقشه برداری کشور و پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری آغاز به کار کرد. برخی از سازمان­های بین­المللی از جمله نمایندگی سازمان خوارو بار جهانی
( فائو ) در ایران، دفتر منطقه­ای و کمیسیون ملی یونسکو نیز در برگزاری همایش روز ملی آب همکاری داشتند. به منظور انطباق روز ملی با روز جهانی محورهای همایش هر ساله متناسب با شعار روز جهانی آب انتخاب می­شود.

روز جهانی آب در سال میلادی جاری 2023 از طرف UN-Water، شتاب در تغییر از طریق مشارکت و همکاری-through Partnership and Cooperation Accelerating Change - نامگذاری شده است. این شعار در این راستا تعیین شده چون مطالعات سازمان ملل نشان داد، جهان در مسیر دستیابی به اهداف توسعه پایدار در زمینه آب و بهداشت تا سال 2030 قرار ندارد. مهم­ترین عامل در دستیابی به این اهداف در زمان باقی­مانده، بکارگیری ظرفیت­های سازمان­ها و نهادها و مشارکت و همکاری آنها برای شتاب­بخشیدن به اقدامات می­باشد.

بدلیل افت شدید سطح آب زیرزمینی و وقوع کسری نگران کننده مخازن آب زیرزمینی، وقوع پدیده شوم و نگران­کننده فرونشست زمین، کاهش کیفی و کمی منابع آب سطحی، بروز مشکلات عدیده زیست­محیطی، اجتماعی و اقتصادی در اثر بروز بحران آب در کشور، لزوم شتاب در تغییر رویکردهای گذشته مبتنی بر بهره­برداری بیش از ظرفیت استاتیکی و اکولوژیکی آب­های زیرزمینی و سطحی، عدم تخصیص حقابه­های زیست­محیطی و عدم بکارگیری ظرفیت­های اجتماعی و غیر دولتی موجود در کشور، اعم از بخش خصوصی و ذی­نفعان در مدیریت آب کشور بیش از پیش احساس می­شود، بگونه­ای که در صورت ادامه روند موجود و عدم مشارکت همگانی، در آینده نه چندان دور، رقابت­ها بر سر دسترسی به منابع آب محدود، موجب گسترش و شدت منازعات و تنش­های اجتماعی-‌اقتصادی بر سر تقسیم و تسهیم آب در نقاط مختلف شده و با ادامه روند تخریب محیط زیست و فرونشست زمین، پایداری سرزمین به خطر خواهد افتاد. به همین منظور، شعار روز ملی آب در سال 1401، " ریاضت آبی: مشارکت همگانی، شتاب در تغییر" در نظرگرفته شد تا با اراده همگانی و با بهره­گیری از ظرفیت همه سازمان­ها، ارگان­ها، نهادها و اقشار جامعه بتوان در راستای پایداری سرزمین و حیات طبیعی آن از فرصت اندک موجود استفاده کرد.