چکیده آمار تجارت خارجی بخش کشاورزی و صنایع غذایی

 در نه ماهه نخست سال 1397

 و مقایسه آن با مدت مشابه سال های قبل

این گزارش با پردازش و تحلیل اطلاعات بخش کشاورزی و صنایع غذایی داده های آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران تهیه و برای اطلاع رسانی به فعالان اقتصادی و پژوهشگران ارائه می گردد. اطلاعات نه ماه اول سال جاری با داده های مدت مشابه شش سال گذشته (سالهای 90 الی 96) مقایسه شده است و در آن واردات محصولات اساسی کشاورزی و صنایع غذایی، صادرات محصولات عمده کشاورزی و صنایع غذایی و تراز تجاری نه ماهه نخست سال 1397 و مدت مشابه سال های قبل نیز قید گردیده است.

• صادرات:

در نه ماهه نخست سال 1397، مقدار صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی 5064 هزار تن و به ارزش 4765 میلیون دلار می باشد که از نظر وزن 5.8 درصد و از نظر ارزش 14.3 درصد کل صادرات کالاهای غیر نفتی کشور را به خود اختصاص داده است. ارزش صادرات نه ماهه نخست سال 97 نسبت به مدت مشابه سال قبل 15.3 درصد افزایش داشته و در مقایسه با کلیه سالهای قبل بالاترین رقم بوده است.

اقلام عمده صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی شامل انواع میوه های درختی به ارزش 1051 میلیون دلار با سهم 22 درصد، انواع سبزیجات و محصولات جالیزی[1] به ارزش 797 میلیون دلار با سهم 16.7درصد، شیر و فرآورده های آن به ارزش 471 میلیون دلار با سهم 9.9 درصد، زعفران 265 میلیون دلار با سهم 5.6 درصد و ماهی و میگو به ارزش 242 میلیون دلار با سهم 5.1 درصد از کل ارزش صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بوده است. بیشترین مقصد صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی (از نظر ارزش) به کشور های عراق، افغانستان، امارات متحده عربی، پاکستان، فدراسیون روسیه، هند، ترکیه، ویتنام، ترکمنستان و آلمان صورت گرفته که به ترتیب 39.5، 12.6، 7.5، 6.8، 3.2، 2.8، 2.4، 2.3، 2.3 و 2.1 درصد می باشد که در مجموع حدود 82 درصد کل ارزش صادرات بخش کشاورزی کشورمان را بخود اختصاص داده اند (جدول 1). متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی بخش کشاورزی 941 دلار بوده که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی غیر نفتی کشور (384 دلار) 145 درصد بیشتر است. متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی صادراتی در نه ماهه نخست سال 97، 49854 ریال و متوسط کل صادرات غیر نفتی کشور 48495 ریال بوده است.

جدول 1- سهم کشورهای عمده از صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی ایران در نه ماهه نخست سال 1397

• واردات:

 مقدار واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در نه ماهه نخست سال 97، 14437 هزار تن با ارزش 7593 میلیون دلار بوده که به ترتیب از نظر وزن 60 درصد و از نظر ارزش 23.3 درصد کل واردات کشور را شامل می شود. ارزش واردات در این مدت 4.9 درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل و در مجموع نیز 10.8 درصد کمتر از میانگین سالهای برنامه پنجم توسعه بوده است.

اقلام عمده وارداتی محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در نه ماهه نخست سال 97، شامل ذرت به ارزش 1495 میلیون دلار با سهم 19.7 درصد، برنج به ارزش 1029 میلیون دلار با سهم 13.6 درصد، دانه سویا به ارزش 944 میلیون دلار با سهم 14.2 درصد، روغن نباتی به ارزش 724 میلیون دلار با سهم 9.5 درصد، گوشت قرمز به ارزش 587 میلیون دلار با سهم 7.7 درصد، کنجاله دانه های روغنی به ارزش 383 میلیون دلار با سهم 5 درصد، جو به ارزش 421 میلیون دلار با سهم 5.9 درصد و انواع میوه به ارزش 306 میلیون دلار با سهم 4 درصد از کل ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بوده که در مجموع حدود 80 درصد ارزش واردات بخش کشاورزی را شامل می شوند. متوسط قیمت هر تن کالاهای وارداتی بخش کشاورزی در نه ماهه نخست سال جاری، 526 دلار می باشد، که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالاهای وارداتی کل کشور (1367 دلار) حدود 62 درصد کمتر است. متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی وارداتی 41804 ریال و متوسط واردات کشور 41552 ریال بوده است.

کشورهای عمده طرف معامله از نظر ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی از آنها به ترتیب شامل سوئیس 1204، هند 1025، امارات متحده عربی 736، سنگاپور 602، انگلستان 530، هلند 528، ترکیه 368، فدراسیون روسیه 359، برزیل 307 ، پاکستان 194 و آلمان 193 میلیون دلار بوده که سهم هر یک از کشورهای فوق الذکر از کل ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی به ترتیب 15.8، 13.5، 9.7، 7.9، 7، 6.8، 4.8، 4.7، 4، 2.6 و 2.5 درصد بوده که در مجموع 79.3 درصد کل ارزش واردات کشورمان را به خود اختصاص داده اند (جدول 2).

جدول 2- سهم کشورهای عمده از واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی ایران در نه ماهه نخست سال 1397

• تراز تجاری:

 تراز تجاری محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در نه ماه نخست سال 1397، 2829- میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 6.7 درصد بهبود یافته است (ارزش صادرات 3.8 درصد و ارزش واردات 4.9 درصد کاهش داشته است) کسری تراز تجاری نه ماهه نخست سال 97 نسبت به میانگین سالهای برنامه پنجم (4259- میلیون دلار)، 33.6 درصد بهبود داشته است.

جدول 3- تراز تجاری محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در نه  ماه نخست سال 1397 و مقایسه آن با مدت مشابه سالهای 90 الی 96

• نهاده های کشاورزی
  • آفتکش ها

در نه ماه نخست سال 1397، جمعا 8524 تن آفتکش بصورت آماده مصرف و 7737 تن بصورت تکنیکال وارد کشور گردیده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، آفتکش های آماده مصرف 25.8 درصد کاهش و تکنیکال ها 14.8 درصد کاهش نشان میدهد. در مجموع با تبدیل آفتکش های تکنیکال به آماده مصرف (با اعمال ضریب تبدیل 2.5) میتوان نتیجه گرفت که در نه ماهه نخست سال 97 مقدار واردات آفتکش ها نسبت به مدت مشابه سال قبل 18.5 درصد کاهش دارد و در این رابطه سهم کاهش قارچ کش ها 37 درصد و حشره کش ها 13.7 درصد و علف کش ها 16.7 درصد بوده است.

جمع کل ارزش آفتکش های وارداتی در نه ماهه نخست سال 97 ، 128 میلیون دلار می باشد که حدود 9.2درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل است.

در نه ماه نخست سال 1397 مقدار 1758 تن آفتکش آماده مصرف و 646 تن آفتکش تکنیکال جمعا با ارزش 5632 هزار دلار صادر گردیده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل به ترتیب 32.9، 50.6 و 15 درصد افزایش دارد.

• کود ها

کل واردات کود ها در نه ماه نخست سال 1397، 269 هزار تن با ارزش 144 میلیون دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی 31.4 درصد و از نظر ارزش 24.6 درصد کاهش نشان می دهد. در بین انواع کود های وارداتی به ترتیب کودهای میکرو 63 درصد، کودهای ازته حدود 28 درصد،  فسفره 50 درصد و پتاسه 31 درصد و NPK 5.6 درصد از نظر مقدار نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته اند.

در نه ماهه نخست سال 1397 مقدار 2988 هزار تن کود باارزش 727 میلیون دلار صادر گردیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب 24.8 و 42.8 درصد افزایش داشته است. ضمنا حدود 99 درصد مقدار کودهای صادراتی کود اوره بوده است.

• بذر

در مجموع کل واردات بذر و سایر اندام های تکثیر شونده گیاهی در نه ماه نخست سال 1397، 5746 تن با ارزش 86 میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی حدود 60 درصد و از نظر ارزش 26.4 درصد کاهش نشان میدهد از بین بذور مهم مقدار واردات بذر سبزیجات با کاهش 71 درصدی و بذر ذرت با کاهش 37 درصدی روبرو بوده است. لیکن بذر چغندر قند و بذر سیب زمینی به ترتیب 12.8 درصد و 35.4 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته اند.

در نه ماهه نخست سال 1397 جمعا مقدار 5573 تن بذر و سایر اندامهای تکثیر شونده گیاهی با ارزش 19141 هزار دلار صادر گردیده که بخش اعظم آن مربوط به سایر اندامهای تکثیر شونده می باشد. این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از نظر مقدار 5.7 درصد و از نظر ارزش 60 درصد افزایش نشان میدهد.

• میزان بارندگی:

 طی سه ماه گذشته از سال آبی 98-1397میزان بارندگی 92.1 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 213.3 درصد افزایش و در مقایسه با بلند مدت (50 ساله) نیز 49.3 درصد افزایش داشته است.

[1] شامل: سیب زمینی، پیاز و موسیر، گوجه فرنگی، انواع کاهو، کلم و سایر سبزیجات تازه و یا خشک کرده و همچنین هندوانه، خیار و خربزه می باشد.

تهیه شده در گروه کشاورزی

مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب

عبدالرحیم خسروی- روجا کیان پور

فراخوان چهارمین همایش بزرگداشت روز ملی آب

شعار: آب برای همه

مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران، شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور، با همکاری کمیسیون ملی یونسکو در ایران در نظر دارد به منظور بزرگداشت روز ملی آب در تاریخ 13 اسفندماه 97 اقدام به برگزاری چهارمین جشنواره ملی عکس آب نماید. در برگزاری این مسابقه شعار روز جهانی آب سال 2019 «آب برای همه»  با در نظر داشتن موارد زیرمدّ نظر است.

در فرهنگ ما آب نماد روشنی است. امروز این واژه در سرزمین کهن ما بیش از هر چیز تکرار می شود، سال ها استفاده نادرست از این مایه حیاتی و عدم فرهنگ سازی مناسب و نادیده گرفتن اهمیت آن در توسعه بخش های مختلف کشور و عدم استفاده درست از آن، ما را با بحران آب به شکلی جدی روبه رو کرده است. بخش های کشاورزی، شرب،  ، صنعت ، معدن و در این بین نقش تعیین کننده ای دارند .شرایط در چند سال اخیر نشان می دهد که این بحران جدی است. برای رسیدن به فرهنگ درست مصرف آب به ابزار رسانه و فرهنگیان جامعه نیاز ضروری وجود دارد. مشارکت هنرمندان و اصحاب رسانه با توجه به توانایی آنان در آگاه سازی جامعه از پی آمد های این بحران و فراگیر بودن اثرات آن ،نقش بسیار برجسته‌ای دارد. هنرمندان و اصحاب رسانه ها می توانند ابعاد وضعیت موجود را به بهترین نحو برای  مردم  تشریح کرده وجامعه را به مشارکت در اجرای برنامه‌های بهبود مدیریت آب تشویق کنند.

چهارمین دوره جشنواره ملی عکس آب، سعی دارد با توجه به ضرورت "مشارکت و حضور مردم و سرمایه های اجتماعی در نگهداری آب" با دیدی مستند و خلاق به مقوله آب بپردازد و فرهنگ استفاده بهینه از آن را در جامعه گسترش دهد. 

اهداف جشنواره:

      - ترویج فرهنگ مصرف بهینه آب و اصلاح الگوی مصرف در میان قشرهای مختلف جامعه

      - استفاده از ابزار هنر برای مدیریت مصرف بهینه آب

      - حساس نمودن افکار عمومی نسبت به موضوع حفاظت از منابع آبی و بازچرخانی آب در صنعت

      - اشاعه حقوق شهروندی و مدیریت مصرف آب شرب و سازگاری با کم آبی

- فرهنگ شهروندی و مدیریت مصرف آب شرب

-   جلب توجه افکار عمومی به ضرورت حفاظت از منابع آبی

محورهای جشنواره:

1.  آب برای همه: شعار سازمان جهانی آب

- لزوم حفظ کمیت و کیفیت آب برای نسل آینده

- لزوم مدیریت مصرف آب برای برخورداری مردم در مناطق خشک و کم آب کشور

2. آب، فرهنگ و سنت:

- مشارکت و حضور مردم و سرمایه های اجتماعی در نگهداری آب

- توجه به مصداق های نادرست مصرف کردن و هدر رفت آب در زندگی روزمره

- توجه به حفظ آداب در اجرای سنت ملی و مذهبی ( خانه تکانی ، نوروز ، اعیاد مذهبی و مناسبت های دینی و ...)

- مدیریت مصرف در اماکن عمومی ( آموزشی، تفریحی، مذهبی ورزشی)

- ارائه الگوی مناسب مصرف و حفظ آب برای کودکان و نوجوانان

3. آب، تکنولوژی و بهره وری:

- تكنولوژي و روش های نوين در كشاورزي و آبياری    

- ابزار های کاهنده مصرف آب در بخش خانگی ، صنعنی ،کشاورزی

- استفاده از آب باران و منابع نامتعارف و جدید آب

- بازچرخانی آب در بخش های مختلف مصرف آب شرب

 4. آب و بحران سفره های زیرزمینی:

- بهره برداری غير اصولی و حفر چاه های غيرمجاز و خشك شدن قنات ها در سالهای اخير

- آلودگی منابع آب با مواد صنعتی زباله ها و فاضلاب

 قوانین جشنواره:

1-شرکت در این جشنواره برای همه‌ی عکاسان وعلاقه مندان اعم از حرفه ای و آماتور آزاد است

2-عکس‌ها باید در منطقه جغرافیایی ایران عکسبرداری شده باشد.

3-شرکت کنندگان می بایست عکس‌های ارسالی را با فورمت JPG ذخیره کرده و در اندازه ای ارسال نمایند که ضلع بزرگ عکس‌ها 1400 پیکسل و حجم آنها حداکثر یک مگابایت باشد. دبیرخانه از پذیرش مجموعه عکس معذور است، این مسابقه به صورت تک عکس برگزار می شود.

4-هر شرکت کننده می تواند حداکثر۵ عکس ارسال کند.

5-عکس‌ها می تواند در زمینه های مختلف مستند یا غیر مستند ارسال شوند. عکس های ترکیبی ، فتو مونتاژ، چیدمان و نظایر آنها پذیرفته می شود.

6- ثبت‌نام و ارسال عکس فقط از طریق پایگاه اینترنتی مسابقه به نشانی www.water.salon.photo امکان پذیر است

7-ارسال اثر و شرکت در مسابقه به منزله اعلام مالکیت معنوی عکس ها ست. در صورت اثبات خلاف آن در هر مرحله، عکس ارسالی حذف شده و عواقب حقوقی آن متوجه ارسال کننده خواهد بود.

8-به تمامی شركت‌كنندگایي كه آثارشان به جشنواره  راه يابد، گواهی شركت اهدا می شود.

9-برگزار کننده حق استفاده از عکسها و مطالب پذیرفته شده را در نشریات، مطبوعات، سایت های اینترنتی، در ارتباط با این مسابقه را با ذکر نام عکاس دارد.

10-عکس های ارسالی نباید دارای امضا، نشان، حاشیه، قاب و هرگونه نشانه تصویری دیگری باشد.

11-محدودیتی در تاریخ خلق عکس‌ها وجود ندارد. اما نباید در دوره‌های قبلی جشنواره عکس آب شرکت کرده باشند.

12-شرکت در جشنواره و ارسال عکس به معنای اعلام موافقت با تمامی مقررات جشنواره است. تصمیم گیری در مورد مسائل پیش بینی نشده به عهده برگزار کننده خواهد بود.

گاه شمار جشنواره:

آخرین مهلت ارسال آثار: سه‌شنبه۳۰ بهمن ماه (این تاریخ به هیچ وجه تمدید نخواهد شد)

انتخاب و داوری عکس‌ها: ۵ اسفندماه
      اطلاع رسانی عکسهای پذیرفته شده: ۶ اسفندماه
      مراسم اهدای جوایز: 13 اسفندماه ۱۳۹۷ همزمان با همایش بزرگداشت روز ملی آب

اعضای جشنواره :

دبیرجشنواره : بابک برزویه

هیات داوران: افشین شاهرودی، جاسم غضبانپور، حسن غفاری

"توجه : داوری نهایی با حضور متخصصین در  بخش  آب صورت می پذیرد."

روابط عمومی جشنواره: افشین حیدری 

راه های ارتباطی وتماس :

آدرس اینترنتی: www.water.salon.photo

ایمیل: info@ water.salon.photo

جوایز جشنواره:

  مجموع جوایز نقدی نفرات برتر به مبلغ 15 میلیون تومان  به پنج عکاس برتر به طور برابر به مبلغ 3 میلیون تومان برای هر یک از عکاسان به همراه دیپلم افتخار و تندیس جشنواره تقدیم می شود.

حق التالیف:

    به همه ی صاحبان آثار راه یافته علاوه بر پرداخت یک میلیون ریال، گواهی شرکت و در صورت چاپ کتاب یک جلد اهدا خواهد شد.

 دیپلم افتخار برگزیدگان و راه یافتگان به جشنواره  ممهور به مهر اتاق بازرگانی، صنایع، معادن، کشاورزی ایران، شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور و کمیسیون ملی یونسکودرایران خواهد بود.

چکیده آمار تجارت خارجی بخش کشاورزی و صنایع غذایی

 در هشت ماهه نخست سال 1397

 و مقایسه آن با مدت مشابه سال های قبل

این گزارش که با پردازش و تحلیل اطلاعات بخش کشاورزی و صنایع غذایی داده های آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران تهیه و برای اطلاع رسانی به فعالان اقتصادی و پژوهشگران ارائه می گردد. اطلاعات هشت ماه اول سال جاری با داده های مدت مشابه شش سال گذشته (سالهای 90 الی 96) مقایسه شده است و در آن واردات محصولات اساسی کشاورزی و صنایع غذایی، صادرات محصولات عمده کشاورزی و صنایع غذایی و تراز تجاری هشت ماهه نخست سال 1397 و مدت مشابه سال های قبل نیز قید گردیده است.

• صادرات:

در هشت ماهه نخست سال 1397، مقدار صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی 4584 هزار تن و به ارزش 4573 میلیون دلار می باشد که از نظر وزن 6.1 درصد و از نظر ارزش 14.5 درصد کل صادرات کالاهای غیر نفتی کشور را به خود اختصاص داده است. ارزش صادرات هشت ماهه نخست سال 97 نسبت به مدت مشابه سال قبل 7.9 درصد افزایش داشته و در مقایسه با کلیه سال­های قبل بالاترین رقم بوده است.

اقلام عمده صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی شامل انواع میوه های درختی به ارزش 987 میلیون دلار با سهم 21.6 درصد، انواع سبزیجات و محصولات جالیزی[1] به ارزش 772 میلیون دلار با سهم 16.9درصد، شیر و فرآورده های آن به ارزش 463 میلیون دلار با سهم 10.1 درصد، زعفران 252 میلیون دلار با سهم 5.5 درصد و ماهی به ارزش 155 میلیون دلار با سهم 3.4 درصد از کل ارزش صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بوده است. بیشترین مقصد صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی (از نظر ارزش) به کشور های عراق، افغانستان، امارات متحده عربی، پاکستان، فدراسیون روسیه، هند، ترکیه، ترکمنستان، ویتنام و آلمان صورت گرفته که به ترتیب 39.6، 12.8، 7.5، 6.9، 3، 2.8، 2.4، 2.3، 2.2 و 2.1 درصد می باشد که در مجموع 82 درصد کل ارزش صادرات بخش کشاورزی کشورمان را بخود اختصاص داده اند (جدول 1). متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی بخش کشاورزی 998 دلار بوده که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی غیر نفتی کشور (418 دلار) 139 درصد بیشتر است. متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی صادراتی در هشت ماهه نخست سال 97، 41963 ریال بوده است.

جدول 1- سهم کشورهای عمده از صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی ایران در هشت ماهه نخست سال 1397

• واردات:

 مقدار واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در هشت ماهه نخست سال 97، 12811 هزار تن با ارزش 6882 میلیون دلار بوده که به ترتیب از نظر وزن 52 درصد و از نظر ارزش 20 درصد کل واردات کشور را شامل می شود. ارزش واردات در این مدت 4.5 درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل و در مجموع نیز 9.4 درصد کمتر از میانگین سال­های برنامه پنجم توسعه بوده است.

اقلام عمده وارداتی محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در هشت ماهه نخست سال 97، شامل ذرت به ارزش 1296 میلیون دلار با سهم 18.8 درصد، برنج به ارزش 1001 میلیون دلار با سهم 14.5 درصد، دانه سویا به ارزش 932 میلیون دلار با سهم 13.5 درصد، روغن نباتی به ارزش 633 میلیون دلار با سهم 9.2 درصد، گوشت قرمز به ارزش 525 میلیون دلار با سهم 7.6 درصد، کنجاله دانه های روغنی به ارزش 337 میلیون دلار با سهم 4.9 درصد، جو به ارزش 356 میلیون دلار با سهم 5.2 درصد و انواع میوه به ارزش 286 میلیون دلار با سهم 4.2 درصد از کل ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بوده که در مجموع حدود 78 درصد ارزش واردات بخش کشاورزی را شامل می شوند. متوسط قیمت هر تن کالاهای وارداتی بخش کشاورزی در هشت ماهه نخست سال جاری، 537 دلار می باشد، که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالاهای وارداتی کل کشور (1398 دلار) حدود 62 درصد کمتر است. متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی وارداتی 41411 ریال بوده است.

کشورهای عمده طرف معامله از نظر ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی از آنها به ترتیب شامل سوئیس 1041، هند 972، امارات متحده عربی 677، سنگاپور 530، هلند 495، انگلستان 483، ترکیه 314، فدراسیون روسیه 296، برزیل 289 و پاکستان 185 میلیون دلار بوده که سهم هر یک از کشورهای فوق الذکر از کل ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی به ترتیب 15.1، 14.1، 9.8، 7.7، 7.2، 7، 4.6، 4.3، 4.2 و 2.7 درصد بوده که در مجموع حدود 77 درصد کل ارزش واردات کشورمان را به خود اختصاص داده اند (جدول 2).

جدول 2- سهم کشورهای عمده از واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی ایران در هشت ماهه نخست سال 1397

• تراز تجاری:

 تراز تجاری محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در هشت ماه نخست سال 1397، 2309- میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 22 درصد بهبود یافته است (ارزش صادرات 7.7 درصد افزایش و ارزش واردات 4.5 درصد کاهش داشته است) کسری تراز تجاری هشت ماهه نخست سال 97 نسبت به میانگین سالهای برنامه پنجم (3329- میلیون دلار)، 30.6 درصد بهبود داشته است.

جدول 3- تراز تجاری محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در هشت  ماه نخست سال 1397 و مقایسه آن با مدت مشابه سالهای 90 الی 96

   نهاده های کشاورزی

• • آفت­کش ها

در هشت ماه نخست سال 1397، جمعا 6958 تن آفت­کش بصورت آماده مصرف و 6821 تن بصورت تکنیکال وارد کشور گردیده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، آفت­کش های آماده مصرف 28.3 درصد کاهش و تکنیکال ها 8.3 درصد کاهش نشان میدهد. در مجموع با تبدیل آفت­کش های تکنیکال به آماده مصرف (با اعمال ضریب تبدیل 2.5) میتوان نتیجه گرفت که در هشت ماهه نخست سال 97 مقدار واردات آفت­کش ها نسبت به مدت مشابه سال قبل 15.1 درصد کاهش دارد و در این رابطه سهم کاهش قارچ­کش ها حدود 33 درصد و حشره­کش ها 5.7 درصد و علف کش ها 13.1 درصد بوده است.

جمع ارزش آفت­کش های وارداتی در هشت ماهه نخست سال 97 حدود 114 میلیون دلار می باشد که حدود 3.4 درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل است.

در هشت ماه نخست سال 1397 مقدار 1625 تن آفت­کش آماده مصرف و 533 تن آفت­کش تکنیکال جمعا با ارزش 5434 هزار دلار صادر گردیده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل به ترتیب 42.7 12.2 و 13.3 درصد افزایش دارد.

• کود ها

کل واردات کود ها در هشت ماه نخست سال 1397، 262 هزار تن با ارزش 138 میلیون دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی 14.7 درصد و از نظر ارزش 5.5 درصد کاهش نشان می دهد. در بین انواع کود های وارداتی به ترتیب کودهای میکرو 57 درصد، کودهای ازته حدود 37 درصد و فسفره 41.5 درصد از نظر مقدار نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته اند؛ لیکن کود های پتاسه و NPK به ترتیب با افزایش 21 درصدی و 0.6 درصدی مواجه بوده اند.

در هشت ماهه نخست سال 1397 مقدار 2799 هزار تن کود باارزش 729 میلیون دلار صادر گردیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب 31.2 و 59.5 درصد افزایش داشته است. ضمنا 98 درصد کودهای صادراتی کود اوره بوده است.

• بذر

در مجموع کل واردات بذر و سایر اندام های تکثیر شونده گیاهی در هشت ماه نخست سال 1397، 5734 تن با ارزش حدود 81 میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی 57 درصد و از نظر ارزش 25 درصد کاهش نشان میدهد از بین بذور مهم مقدار واردات بذر سبزیجات با کاهش 71 درصدی و بذر ذرت با کاهش 37 درصدی روبرو بوده است. لیکن بذر چغندر قند و بذر سیب زمینی به ترتیب 1.8 درصد و 35.4 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته اند.

در هشت ماهه نخست سال 1397 جمعا مقدار 4494 تن بذر و سایر اندامهای تکثیر شونده گیاهی با ارزش 16194 هزار دلار صادر گردیده که بخش اعظم آن مربوط به سایر اندام­های تکثیر شونده می باشد. این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از نظر مقدار 3.6 درصد کاهش و از نظر ارزش حدود 76 درصد افزایش نشان میدهد.

• میزان بارندگی:

 طی دو ماه گذشته از سال آبی 98-1397میزان بارندگی 49.3 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 235.4 درصد افزایش و در مقایسه با بلند مدت (50 ساله) نیز 74.2 درصد افزایش داشته است.

[1] شامل: سیب زمینی، پیاز و موسیر، گوجه فرنگی، انواع کاهو، کلم و سایر سبزیجات تازه و یا خشک کرده و همچنین هندوانه، خیار و خربزه می باشد.

گردآورندگان:

عبدالرحیم خسروی- روجا کیان پور

چکیده آمار تجارت خارجی بخش کشاورزی و صنایع غذایی

 در هفت ماهه نخست سال 1397

 و مقایسه آن با مدت مشابه سال های قبل

این گزارش که با بهره برداری، پردازش و تحلیل اطلاعات بخش کشاورزی و صنایع غذایی داده های آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران بدست آمده است برای اطلاع رسانی به فعالان اقتصادی و پژوهشگران ارائه می گردد. اطلاعات ماهانه سال جاری با داده های مدت مشابه شش سال گذشته (سالهای 90 الی 96) مقایسه شده است و در آن واردات محصولات اساسی کشاورزی و صنایع غذایی، صادرات محصولات عمده کشاورزی و صنایع غذایی و تراز تجاری هفت ماهه نخست سال 1397 و مدت مشابه سال های قبل نیز قید گردیده است.

• صادرات:

در هفت ماهه نخست سال 1397، میزان صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی 4093 هزار تن و به ارزش 3723 میلیون دلار می باشد که از نظر وزن 6.1 درصد و از نظر ارزش 13.7 درصد کل صادرات کالاهای غیر نفتی کشور را به خود اختصاص داده است. میزان ارزش صادرات هفت ماهه نخست سال 97 نسبت به مدت مشابه سال قبل 23 درصد افزایش داشته و در مقایسه با کلیه سالهای قبل از آن بالاترین رقم بوده است.

اقلام عمده صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی شامل انواع میوه های درختی به ارزش 740 میلیون دلار و سهم ارزشی 19.9 درصد، انواع سبزیجات و محصولات جالیزی[1] به ارزش 657 میلیون دلار و سهم ارزشی 17.6 درصد، شیر و فرآورده های آن به ارزش 381 میلیون دلار و سهم ارزشی 10.2 درصد، زعفران 179 میلیون دلار و سهم ارزشی 4.8 درصد و ماهی به ارزش 137 میلیون دلار و سهم ارزشی 3.7 درصد از کل ارزش صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بوده است. بیشترین میزان صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی (از نظر ارزش) به کشور های عراق، افغانستان، امارات متحده عربی، پاکستان، هند، چین، کویت، فدراسیون روسیه، ترکمنستان و ترکیه صورت گرفته که به ترتیب 41.6، 14.2، 7.8، 6.9، 3.3، 3.2، 3، 3، 2.4 و 2.4 درصد می باشد که در مجموع 87 درصد کل ارزش صادرات بخش کشاورزی کشورمان را بخود اختصاص داده اند (جدول 1). متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی بخش کشاورزی 909.6 دلار بوده که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی غیر نفتی کشور (404 دلار) 125 درصد بیشتر است. متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی صادراتی در هفت ماهه نخست سال 97، 41952 ریال لحاظ گردیده است.

جدول 1- سهم کشورهای عمده از صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی ایران در هفت ماهه نخست سال 1397

• واردات:

 میزان واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در هفت ماهه نخست سال 97، 11038 هزار تن با ارزش 6048 میلیون دلار بوده که به ترتیب از نظر وزن 58.3 درصد و از نظر ارزش 23 درصد کل واردات کشور را شامل می شود. میزان ارزش واردات 6.6 درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل و در مجموع 9.3 درصد کمتر از میانگین سالهای برنامه پنجم توسعه بوده است.

اقلام عمده وارداتی محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در هفت ماهه نخست سال 97، شامل ذرت 1119 به ارزش میلیون دلار و سهم ارزشی 18.5 درصد، برنج به ارزش 990 میلیون دلار و سهم ارزشی 16.4 درصد، دانه سویا به ارزش 790 میلیون دلار و سهم ارزشی 13.1 درصد، روغن نباتی به ارزش 533 میلیون دلار و سهم ارزشی 8.8 درصد، گوشت قرمز به ارزش 443 میلیون دلار و سهم ارزشی 7.3 درصد، کنجاله دانه های روغنی به ارزش 306 میلیون دلار و سهم ارزشی 5.1 درصد، جو به ارزش 272 میلیون دلار و سهم ارزشی 4.5 درصد و انواع میوه به ارزش 263 میلیون دلار و سهم ارزشی 4.3 درصد از کل ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بوده که در مجموع 78 درصد ارزش واردات بخش کشاورزی را شامل می شوند. متوسط قیمت هر تن کالاهای وارداتی این بخش در هفت ماهه نخست سال 97، 548 دلار می باشد، که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالاهای وارداتی کل کشور (1390 دلار) 60.6 درصد کمتر است. متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی وارداتی 42482 ریال لحاظ گردیده است.

کشورهای عمده طرف معامله از نظر ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی از آنها به ترتیب شامل هند 941، سوئیس 877، امارات متحده عربی 578، سنگاپور 475، هلند 419، انگلستان 413، ترکیه 267، برزیل 266، فدراسیون روسیه 241 و پاکستان 178 میلیون دلار بوده که سهم ارزشی هر یک از کشورهای فوق الذکر از کل ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی به ترتیب 15.6، 14.5، 9.6، 7.9، 6.9، 6.8، 4.4، 4.4 و 2.9 درصد بوده و در مجموع حدود 77 درصد کل ارزش واردات کشورمان را به خود اختصاص داده اند (جدول 2).

جدول 2- سهم کشورهای عمده از واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی ایران در هفت ماهه نخست سال 1397

• تراز تجاری:

 تراز تجاری محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در هفت ماه نخست سال 1397، 2325- میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 21 درصد بهبود یافته است (ارزش صادرات 23درصد افزایش و ارزش واردات 6.6 درصد کاهش داشته است) کسری تراز تجاری هفت ماهه نخست سال 97 نسبت به میانگین سالهای برنامه پنجم (3038- میلیون دلار)، 23.5 درصد بهبود داشته است.

• نهاده های کشاورزی
  • آفتکش های شیمیایی

در هفت ماه نخست سال 1397، جمعا 6405 تن آفتکش بصورت آماده مصرف و 6257 تن بصورت تکنیکال وارد کشور گردیده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، آفتکش های آماده مصرف 26.2 درصد کاهش نشان میدهد و تکنیکال ها معادل سال قبل می باشد و در مجموع با تبدیل آفتکش های تکنیکال به آماده مصرف (با اعمال ضریب تبدیل 2.5) میتوان نتیجه گرفت که در هفت ماهه نخست سال 97 مقدار واردات آفتکش ها نسبت به مدت مشابه سال قبل 9.4 درصد کاهش دارد و در این رابطه سهم کاهش قارچ کش ها حدود 30 درصد و حشره کش ها 3.3 درصد بوده و علف کش ها معادل مدت مشابه سال قبل می باشد.

کل ارزش آفتکش های وارداتی در هفت ماهه نخست سال 97 معادل 105 میلیون دلار بوده که تقریبا معادل مدت مشابه سال قبل می باشد.

• کود ها

کل واردات کود ها در هفت ماه نخست سال 1397، 190 هزار تن با ارزش 107 میلیون دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی 19.5 درصد و از نظر ارزش 7.8 درصد کاهش نشان می دهد. در بین انواع کود های وارداتی به ترتیب کودهای میکرو 53 درصد، کودهای ازته حدود 37 درصد و فسفره حدود 36 درصد از نظر مقدار نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته اند؛ لیکن کود های پتاسه و NPK به ترتیب با افزایش 24.3 درصدی و 4.3 درصدی روبرو بوده اند.

• بذر

در مجموع کل واردات بذر و سایر اندام های تکثیر شونده گیاهی در هفت ماه نخست سال 1397، 5318 تن با ارزش حدود 69 میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی 57.3 درصد و از نظر ارزش 24.2 درصد کاهش نشان میدهد از بین بذور مهم مقدار واردات بذر سبزیجات با کاهش 130 درصدی، بذر ذرت با کاهش 38 درصدی و بذر چغندر قند با کاهش 5.2 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه بوده، لیکن بذر سیب زمینی 35 درصد افزایش داشته است.

• میزان بارندگی:

 طی مهر ماه گذشته میزان بارندگی 10.2 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 19 درصد افزایش و در مقایسه با بلند مدت (50 ساله) نیز 36 درصد افزایش داشته است.

[1] شامل: سیب زمینی، پیاز و موسیر، گوجه فرنگی، انواع کاهو، کلم و سایر سبزیجات تازه و یا خشک کرده و همچنین هندوانه، خیار و خربزه می باشد.

گردآورندگان:

عبدالرحیم خسروی- روجا کیان پور

فراخوان مطالعه "سرمایه‌گذاری بخش کشاورزی ایران"

بخش کشاورزی به‌عنوان بخش پایه و استراتژیک اقتصاد، تأمین‌کننده غذا، بازار صادراتی و مواد اولیه برای سایر بخش‌ها است. موتور محرك تولید در كشاورزي، سرمايه‌گذاري توسط بخش دولتی و خصوصی است که به نرخ بازدهی مناسب سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های بخش کشاورزی وابسته است. با توجه به نرخ بازدهی سرمایه، تولیدکنندگان محصولات کشاورزی برای تأمین سرمایه و اعتبار مورد نیاز به روش‌های گوناگون عمل می‌کنند، استفاده از پس‌انداز شخصی، دریافت وام و تسهیلات از منابع اعتباری (نظیر بانک‌ها، مؤسسات و صندوق‌های اعتباری) ازجمله راه‌های ممکن برای تامین بخشی از مشکل کمبود سرمایه توسط کشاورزان در حال حاضر است.

مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب بر اساس مأموریت خود "ارتقاء جذب سرمایه داخلی و بین‌المللی در کسب‌وکار کشاورزي و آب" و در راستای صیانت از فضای کسب‌وکار بخش کشاورزی و آب، از منظر بخش خصوصی و جدا از وظایف و تکالیف قانونی سایر مراکز و دستگاه‌های دولتی، مطالعات کاربردی در خصوص "وضعیت سرمایه‌گذاری بخش کشاورزی ایران" را در اولویت برنامه‌های خود دنبال می‌نماید. بدین منظور چهار سوال اساسی از سسلسله مباحث مطرح در حوزه سرمایه‌گذاری جهت اخذ نظرات و دیدگاه‌های محققین و دانش‌پژوهان کشور به شرح ذیل اعلام می‌گردد.

1- تعیین نرخ بازگشت سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی

2- برآورد سهم سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و دولتی در بخش کشاورزی و زیر بخش‌های آن

3- پیش‌بینی میزان سرمایه‌گذاری مورد نیاز در بخش کشاورزی به تفکیک دولتی و خصوصی

4- بازخوانی و تحلیل چالش‌ها و موانع سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی

بدینوسیله، از محققین و پژوهشگران محترم، دعوت می‌شود، پیشنهادات خود را بصورت شفاف و مشخص، در قالب پروپوزال با تبیین کردن، بیان مسئله، ضرورت انجام مطالعه، اهداف، فروض مطالعه، داده‌ها و نحوه اخذ اطلاعات و مراجع اطلاعات و روش پژوهش را به همراه برآورد هزینه و سوابق تحقیقات محقق در رابطه با موضوع تحقیق با تاکید بر بخش خصوصی و فضای کسب و کار را ارائه نمایند.

شماره تماس جهت اطلاعات بیشتر: 85732842-021

ایمیل جهت ارسال پروپوزال: این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

آخرین مهلت ارسال پروپوزال: 30 آبان ماه سال 1397

چکیده آمار تجارت خارجی بخش کشاورزی و صنایع غذایی

 در پنج ماهه نخست سال 1397

 و مقایسه آن با مدت مشابه سال های قبل

این گزارش برای اطلاع رسانی فعالان اقتصادی و پژوهشگران با استفاده، پردازش و تحلیل اطلاعات بخش کشاورزی و صنایع غذایی داده های مرکز آمار سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران بدست آمده است. اطلاعات سال جاری با داده های مدت مشابه شش سال گذشته (سالهای 90 الی 96) مقایسه شده است و در آن واردات محصولات اساسی کشاورزی، صنایع غذایی، صادرات محصولات عمده کشاورزی، صنایع غذایی و تراز تجاری پنج ماهه نخست سال 1397 و مدت مشابه سال های قبل نیز قید گردیده است.

• صادرات:

در پنج ماهه نخست سال 1397، میزان صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی 2943 هزار تن و به ارزش 2635 میلیون دلار می باشد که از نظر وزن 6.4 درصد و از نظر ارزش 13.6 درصد کل صادرات کالاهای غیر نفتی کشور را به خود اختصاص داده است. میزان ارزش صادرات پنج ماهه نخست سال 97 نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود 27.2 درصد افزایش داشته و در مقایسه با کلیه سالهای قبل از آن بالاترین رقم بوده است.

اقلام عمده صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی شامل انواع میوه های درختی به ارزش 496 میلیون دلار و سهم ارزشی 18.8 درصد، انواع سبزیجات و محصولات جالیزی[1] به ارزش 462 میلیون دلار و سهم ارزشی 17.5 درصد، زعفران 118 میلیون دلار و سهم ارزشی 4.5 درصد و ماهی به ارزش 104 میلیون دلار و سهم ارزشی 3.9 درصد از کل ارزش صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بوده است. بیشترین میزان صادرات (از نظر ارزش) به کشور های عراق، افغانستان، امارات متحده عربی، پاکستان، فدراسیون روسیه، ترکیه، هند، آلمان، ترکمنستان و عمان صورت گرفته که به ترتیب40.3، 14، 6.7، 5.5، 3.3، 2.6، 2.5، 2.4، 2.1 و 2 درصد می باشد که در مجموع 81.4 درصد کل ارزش صادرات بخش کشاورزی کشورمان را بخود اختصاص داده اند (جدول 1). متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی بخش کشاورزی 896 دلار بوده که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی غیر نفتی کشور (417 دلار) 115 درصد بیشتر است. متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی صادراتی در پنج ماهه نخست سال 97، 41931 ریال لحاظ گردیده است.

جدول 1- سهم کشورهای عمده از صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی ایران در پنج ماهه نخست سال 1397

• واردات:

 میزان واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در پنج ماهه نخست سال 97، 8237 هزار تن با ارزش 4533 میلیون دلار بوده که به ترتیب از نظر وزن 59 درصد و از نظر ارزش 24 درصد کل واردات کشور را شامل می شود. میزان ارزش واردات 7.1 درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل و در مجموع 2.5 درصد کمتر از میانگین سالهای برنامه پنجم توسعه بوده است.

اقلام عمده وارداتی محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در پنج ماهه نخست سال 97، شامل برنج 865 میلیون دلار و سهم ارزشی 19.1 درصد، ذرت به ارزش 824 میلیون دلار و سهم ارزشی 18.2 درصد، دانه سویا به ارزش 595 میلیون دلار و سهم ارزشی 13.1 درصد، روغن نباتی به ارزش 360 میلیون دلار و سهم ارزشی 7.9 درصد، گوشت قرمز به ارزش 307 میلیون دلار و سهم ارزشی 6.8 درصد، انواع میوه به ارزش 221 میلیون دلار و سهم ارزشی 4.9 درصد، جو به ارزش 198 میلیون دلار و سهم ارزشی 4.4 درصد و کنجاله دانه های روغنی به ارزش 195 میلیون دلار و سهم ارزشی 4.3 درصد از کل ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بوده که در مجموع 78.7 درصد ارزش واردات بخش کشاورزی را شامل می شوند. مقادیر واردات محصولات عمده در پنج ماهه نخست سال 1397 شامل برنج 841 هزار تن، ذرت 3548 هزار تن، دانه سویا 1223 هزار تن، روغن نباتی 428 هزار تن، گوشت قرمز 60 هزار تن، انواع میوه 233 هزار تن، جو 917 هزار تن، کنجاله دانه های روغنی 460 هزار تن بوده که در مجموع حدود 94 درصد کل واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی را بخود اختصاص داده اند و در مقایسه با واردات مدت مشابه سال قبل به ترتیب برنج با 17 درصد کاهش، ذرت با 30 درصد افزایش، دانه سویا با 40 درصد افزایش، روغن نباتی با 65 درصد افزایش، گوشت قرمز با 21 درصد افزایش ، انواع میوه با 32 درصد کاهش، جو با 41 درصد افزایش و کنجاله با 82 درصد افزایش روبرو بوده است. متوسط قیمت هر تن کالاهای وارداتی این بخش در پنج ماهه نخست سال 97، 550 دلار می باشد، که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالاهای وارداتی کل کشور (1353 دلار) 59.4 درصد کمتر است. متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی وارداتی 40030 ریال لحاظ گردیده است.

کشورهای عمده طرف معامله از نظر ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی از آنها به ترتیب شامل هند 799، سوئیس 572، امارات متحده عربی 369، سنگاپور 368، انگلستان 349، هلند 269، برزیل 214، ترکیه 170، فدراسیون روسیه 158 و پاکستان 151 میلیون دلار بوده که سهم ارزشی هر یک از کشورهای فوق الذکر از کل ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی به ترتیب 17.6، 12.6، 8.1، 8.1، 7.7، 5.9، 4.7، 3.8، 3.5 و 3.3 درصد بوده و در مجموع حدود 75.3 درصد کل ارزش واردات کشورمان را به خود اختصاص داده اند (جدول 2).

جدول 2- سهم کشورهای عمده از واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی ایران در پنج ماهه نخست سال 1397

• تراز تجاری:

 تراز تجاری محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در پنج ماه نخست سال 1397، 1898- میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 32.4 درصد بهبود یافته است (ارزش صادرات 27.2 درصد افزایش و ارزش واردات 7.1 درصد کاهش داشته است) کسری تراز تجاری پنج ماهه نخست سال 97 نسبت به میانگین سالهای برنامه پنجم (2190- میلیون دلار)، 13.3 درصد بهبود داشته است.

• میزان بارندگی:

 طی 11 ماهه گذشته (1/7/96 الی 31/5/97) 169.1 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 27 درصد کاهش و در مقایسه با بلند مدت (49 ساله) نیز 31 درصد کاهش داشته است.

[1] شامل: سیب زمینی، پیاز و موسیر، گوجه فرنگی، انواع کاهو، کلم و سایر سبزیجات تازه و همچنین هندوانه، خیار و خربزه می باشد.

گردآورندگان:
عبدالرحیم خسروی- روجا کیان پور

بررسی رویکردهای نوین حمایت و تأمین مالی بخش کشاورزی 

در یازدهمین کنفرانس دوسالانه اقتصاد کشاورزی 

یازدهمین کنفرانس دوسالانه اقتصاد کشاورزی با محوریت " اقتصاد کشاورزی، اقتصاد دانش­بنیان و تغییر اقلیم" در تاریخ 18 و 19 اردیبهشت سال 1397 توسط انجمن اقتصاد کشاورزی ایران با همکاری گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی این دانشگاه برگزار گردید. مباحث مختلف در این کنفرانس در قالب برگزاری 5 پنل تخصصی با حضور صاحبنظران، اساتید و سیاست­گذاران در حوزه اقتصاد کشاورزی، ارائه 40 مقاله شفاهی و ارائه بیش از 120 مقاله به صورت پوستر مطرح گردید و مورد تبادل نظر اساتید، دانشجویان و صاحبنظران امر قرار گرفت.

در این کنفرانس­ یکی از پنل­ها به "رویکردهای نوین حمایت و تأمین مالی بخش کشاورزی" اختصاص یافت و نمایندگانی از بانک کشاورزی، بانک مرکزی، صندوق بیمه و صندوق توسعه ملی به این موضوع پرداختند.

دکتر خدارحمی، مدیرعامل بانک کشاورزی به معرفی منابع تأمین مالی بخش کشاورزی پرداخت. بر این اساس منابع عمده تأمین مالی بخش کشاورزی شامل بازار پول (بانک کشاورزی، سایر بانک­ها، صندوق توسعه ملی و صندوق حمایت از توسعه سرمایه­گذاری) و بازار سرمایه (شرکت­های تأمین سرمایه، شرکت­های لیزینگ و شرکت­های کارگزاری) است. در بانک کشاورزی نرخ سود تسهیلات قابل پرداخت به بخش هم از نوع سرمایه­ای و هم از نوع سرمایه در گردش عموماً 18 درصد است. تنها در طرح­های سرمایه­ای مکانیزاسیون، گلخانه، پرورش ماهی در دریا و بذور گواهی شده تسهیلات 15 درصدی پرداخت می­شود. از سوی صندوق توسعه ملی نیز برای بخش کشاورزی، تسهیلات در مناطق برخوردار با نرخ 14 درصد و در مناطق کمتر برخوردار با نرخ 10 درصد و برای صنایع تبدیلی و تکمیلی در مناطق برخوردار با نرخ 16 درصد و در مناطق کمتر برخوردار با نرخ 12 درصد تعلق می­گیرد.

اولویت­های پرداخت تسهیلات بانک کشاورزی در سال 97 شامل سامانه­های نوین آبیاری، مکانیزاسیون، کشت گلخانه­ای، آبزی­پروری، تأمین مالی زنجیره­های ارزش و حمایت از محصولات عمده صادراتی و تولید محصولات استراتژیک می­باشد.

دکتر کمیجانی، قائم مقام بانک مرکزی اشاره به بازار پول داشته و آن را همواره عمده­ترین منبع تأمین مالی کشور دانستند. طی سال­های اخیر (91 تا 95) اگرچه سهم بازار پول در تأمین مالی اقتصاد کاهش یافته اما کماکان مسلط است. تأمین مالی خارجی بدون تغییر و 3 درصد بوده است. سهم بازار سرمایه کمی افزایش یافته و از 7/6 درصد در سال 91  به 8 درصد در سال 95 رسیده است . سهم صندوق­های سرمایه­گذاری درآمد ثابت رشد قابل توجهی یافته به طوریکه از 3/0 درصد به 10 درصد افزایش یافته است. اگرچه این صندوق ها عمدتا مربوط به بانک­ها می باشد و لذا عملا سهم بازار پول همچنان در سطح 90 درصد باقی مانده است.

از دیگر سخنرانان این پنل آقای دکتر شهیدزاده، رئیس صندوق توسعه ملی بودند که بر سرمایه به عنوان مهمترین نهاده بخش کشاورزی تأکید داشتند به طوریکه همین نهاده می­تواند منجر به افزایش بهره­وری شود. در دنیا اکثر صادرکنندگان بزرگ، تولیدکنندگان کشاورزی هستند لذا در ایران نیز باید به دنبال تجمیع این دو باشیم. ایجاد واحدهای بزرگ مستلزم اصلاحات قانونی و نیاز به یک سرمایه بزرگ است درحالیکه کشور با چالش سرمایه مواجه است.

سهم کشاورزی در اقتصاد کشور 31 درصد است.

سهم کشاورزی در اقتصاد کشور 31 درصد است، افزود: نگاه وزارت جهاد کشاورزی به تولید، نگاه زنجیره اقتصادی است و صنایع تبدیلی و تکمیلی غذایی باید در حوزه تولید باشد.

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری میزان به نقل از خانه ملت، نشست امروز (یکشنبه، 22 مرداد ماه) کمیسیون ویژه تولید ملی و نظارت بر اجرای اصل 44 با حضور محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی برگزار شد.

حجتی در این نشست با بیان اینکه بخش کشاورزی در دنیا به دلیل ماهیتش حمایت خاص می‌شود، گفت: کشورهای مختلف یارانه‌های چند صد میلیارد دلاری به کشاورزان می‌دهند حتی کشورهای کوچک نیز حمایت‌های آنچنانی از بخش کشاورزی می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه سهم کشاورزی در اقتصاد کشور 31 درصد است، افزود: نگاه وزارت جهاد کشاورزی به تولید، نگاه زنجیره اقتصادی است و صنایع تبدیلی و تکمیلی غذایی باید در حوزه تولید باشد.

حجتی با بیان اینکه اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی یکی از برنامه‌های اصلی وزارت جهاد کشاورزی است، ادامه داد: با این هزینه‌های بالای بخش کشاورزی که قیمت تمام شده نهایی محصولات بالا بوده نمی‌توان با کشورهای دنیا رقابت کرد.

وی ادامه داد: در بخش آموزش و ترویج کشاورزی تلاش‌های زیادی صورت گرفته و برنامه‌های خوبی برای ترویج کشاورزی انجام شده است.

وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی تصریح کرد: در حال حاضر هیچ زمین کشاورزی را نمی‌توان یافت که ناظر نداشته باشد و سیاست الگوی کشت در حال حاضر از طریق ترویج پیش برده می‌شود.

در ادامه این نشست حمیدرضا فولادگر با بیان اینکه بحث لایحه یک و نیم میلیارد دلاری اشتغال روستایی به صورت جدی پیگیری می‌شود، گفت: باید از تسهیلات ارزی برای پروژه‌ها استفاده شود و منابع صندوق در بخش کشاورزی به هدر نرود.

وی با تأکید بر توسعه آبیاری تحت فشار ادامه داد: باید از تولید داخل در بحث تعرفه ها حمایت شود و لایحه برداشت یک و نیم میلیارد دلاری فرصت مناسبی برای توسعه کشت گلخانه‌ای است.

محمود شکری با بیان اینکه سود تسهیلات بخش کشاورزی باید کاهش یابد، گفت: در حوزه انتخابیه بنده چند هزار هکتار زمین شیب‌دار شناسایی شده اما اقداماتی برای قابل کشت کردن این زمین‌ها جهت اشتغالزایی جوانان صورت نگرفته است.

رحیم زارع در این نشست بر اعطای مشوق‌های صادراتی به صورت جداگانه در بخش کشاورزی توسط دولت تأکید کرد.

نایب رئیس فراکسیون تولید ملی و نظارت بر اجرای اصل 44 با تأکید بر رشد اقتصادی و آمایش بخش کشاورزی گفت: بهره‌وری آب و مدیریت آب و خاک در بخش کشاورزی باید فعال شود که به این منظور باید آبیاری تحت فشار، ساماندهی قنوات و ایجاد کانال‌های آبیاری مد نظر قرار گیرد.

زارع همچنین بر ایجاد شرکت‌های مدیریت صادرات در بخش کشاورزی تأکید کرد.

علی اصغر یوسف‌ نژاد با بیان اینکه ستون فقرات برنامه ششم توسعه از لحاظ کمی و کیفی بخش کشاورزی است، گفت: حفاظت و صیانت از جنگل‌ها باید مد نظر قرار گیرد چرا که بخش‌هایی که طرح توسعه داشتند مورد حفاظت قرار گرفت اما مکان‌هایی که طرح توسعه نداشته‌اند جنگل‌ها نابود شد که اگر به همین شیوه ادامه یابد 5 سال آینده جنگل‌های کشور نابود می‌شود.

محمدحسین فرهنگی در این نشست با تأکید بر لزوم تثبیت اشتغال در بخش کشاورزی افزود: عده‌ای کار بر روی زمین کشاورزی را شغل نمی‌دانند اما کار در کارخانه را شغل می‌دانند لذا باید یک کار کارشناسی مناسبی در بخش کشاورزی انجام شود همانند اینکه بیمه کشاورزی اجباری شود.

عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی ادامه داد: برای رفع موانع کسب و کار در بخش کشاورزی باید اقدامات جدی صورت گرفته و موانع کسب و کار برطرف شود.

عبدالرضا مصری با بیان اینکه مجلس در بودجه‌های سالیانه و برنامه ششم توسعه برای بخش کشاورزی سنگ تمام گذاشت ، گفت: شوک‌هایی که به بخش کشاورزی وارد شده، بخش کشاورزی را ویران کرده است همانند پول ذرت که 14 درصد کم شده است.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: موضوع پرداخت خرید تضمینی گندم باید در دولت رفع شود که در این صورت کشاورز می‌تواند سریع‌تر نهاده‌ها را تأمین کند.

وی بر لزوم احترام اجتماعی به کشاورز تأکید کرد و افزود: بسیاری از کشورها شأن اجتماعی کشاورز  را حفظ می‌کنند و در این زمینه فرهنگ سازی‌های زیادی می‌شود که وزارت جهاد کشاورزی نیز باید فرهنگ‌سازی‌های لازم در این زمینه را انجام دهد.

منبع خبر:  خبرگزاری میزان

:لینک اصلی خبر : http://www.shahrekhabar.com/political/150264744082962

مجلس با تفکیک وظایف جهاد کشاورزی برخورد خواهد کرد/ خواسته اتاق بازرگانی اشتباه و برگشت به عقب است.

اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس به خواسته اتاق بازرگانی درباره لغو قانون تمرکز وظایف و اختیارات بخش کشاورزی اعتراض کرده و تصریح کردند: گرفتن اختیارات بازرگانی بخش کشاورزی از وزارت جهاد کشاورزی نسنجیده، نادرست و بازگشت به عقب است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبری توانا خبرگزاری فارس، 21 مردادماه 96، محمد شریعتمداری، وزیر پیشنهادی دولت دوازدهم برای تصدی وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت در راستای ارائه برنامه‌های خود و دیدار با فعالان بخش خصوصی به اتاق بازرگانی تهران رفت. در نشست اتاق بازرگانی تهران، فعالان اقتصادی بخش خصوصی با حمایت از وزیر پیشنهادی، 24 خواسته خود از دولت را در قالب بیانیه‌ای مطرح کردند.

بیانیه‌ای که در ماده 19 آن به تمرکز اختیارات تجاری در حوزه‌های مختلف در وزارت صنعت، معدن و تجارت تأکید شده است. ماده‌ای که منجر به ملغی شدن قانون تمرکز وظایف و اختیارات بخش کشاورزی (قانون تمرکز) می‌شود و به اعتقاد بسیاری از کارشناسان نتایج مثبتی نخواهد داشت؛ چراکه مدیریت واحد تولید و بازرگانی را از بین خواهد برد و تعارضاتی در مسئولیت‌ها و پاسخگویی‌ها ایجاد خواهد کرد. در همین راستا، گروه اقتصادی باشگاه خبری توانای خبرگزاری فارس، با تعدادی از اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی پیرامون این موضوع گفت‌وگو کرد.

* مجلس با تفکیک وظایف جهاد کشاورزی برخورد خواهد کرد

علی‌اکبری، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی: قانون تمرکز وظایف و اختیارات بخش کشاورزی مدیریت تولید و بازرگانی این بخش را سروسامان داده است به همین دلیل هیچ‌وقت نمی‌توان این قانون را نادیده گرفت.

وی ادامه داد: وعده‌ای که در ماده 19 بیانیه اتاق بازرگانی تهران آمده محکوم است و کسی نمی‌تواند ادعا کند که می‌تواند اختیارات بازرگانی بخش کشاورزی را از آن بگیرد. چراکه این کار در اختیارات یک وزیر نیست و مادامی‌که مجلس آن را حفظ کند، باقی خواهد ماند و اگر اصلاحاتی هم باشد خود مجلس آن را باید انجام دهد.

اکبری در پاسخ به اینکه آیا بهتر نیست کمیسیون کشاورزی تعهدی از وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت مبنی بر حفظ قانون تمرکز بگیرد گفت: نیازی به تعهد ندارد، اگر بخواهند این کار را انجام دهند عملی خلاف قانون است و مجلس با آن‌ها برخورد خواهد کرد.

*خواسته اتاق بازرگانی اشتباه و برگشت به عقب است

علی ابراهیمی، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی نیز در این باره گفت: گرفتن اختیارات بازرگانی بخش کشاورزی از وزارتخانه جهاد کشاورزی اقدامی نسنجیده، نادرست و بازگشت به عقب است.

وی ادامه داد: ماده 19 بیانیه اتاق بازرگانی تهران ازنظر ما اشتباه است و نمایندگان مجلس با آن مخالفت خواهند کرد. بنده واقعاً تعجب می‌کنم که چرا وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت آن را پذیرفته است. در جلسه‌ای که با حضور وزیر پیشنهادی در کمیسیون کشاورزی برگزار شد ایشان بر حفظ قانون تمرکز تأکید داشتند.

ابراهیمی در خصوص گرفتن تعهد به‌وسیله کمیسیون کشاورزی مجلس از وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت برای حفظ قانون تمرکز گفت: طبق قانون اساسی کشور، نمایندگان مجلس وظیفه قانون‌گذاری را بر عهده‌دارند و دولت اجرا کننده قوانین است به همین دلیل تا زمانی که مجلس اجازه ندهد قانون تمرکز وظایف و اختیارت بخش کشاورزی حذف نخواهد شد.

*کاهش 5 میلیارد دلاری کسری تراز تجاری محصولات کشاورزی با اجرای تمرکز

سید راضی نوری، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در این باره به خبرنگار ما گفت: پیش‌نیاز مدیریت صحیح عرضه و تقاضا و صادرات و واردات محصولات کشاورزی، مدیریت واحد و یکپارچه، تولید و بازرگانی بخش کشاورزی در یک وزارتخانه است.

منبع: خبرگزاری فارس

لینک خبر: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13960527000305